Ekomarkeitng – ekologiczna strategia w biznesie

Jeszcze do niedawna działania przedsiębiorstw uwzględniające troskę o środowisko naturalne były zjawiskiem rzadkim. Takie praktyki stosowano głównie w instytucjach mogących pozwolić sobie na przeznaczanie części środków na wsparcie zielonych inicjatyw. Kilka lat temu słowo „ekologia” kojarzyło się z wąską grupą aktywistów, których projekty często postrzegano jako radykalne, kontrowersyjne lub po prostu niepotrzebne. W ostatnim czasie zauważamy wzrost zainteresowania kwestiami ochrony przyrody – tematy katastrofy klimatycznej zyskały popularność, a większe i mniejsze biznesy wdrożyły pewne kroki mające na celu ograniczenie wpływu swojej działalności na kondycję planety. Czym jest green marketing i jakie przybiera formy? Czy ekologiczną postawę należy traktować jako modę, czy może w pełni świadomy wybór właścicieli firm? Na te pytania odpowiadamy w dalszej części artykułu.

Zrozumienie ekomarketingu, czyli wzrost ekologicznej świadomości ludzi

• Definicja i zasady

Już dzieci w wieku przedszkolnym zostają uwrażliwione na problemy związane z ochroną przyrody. Do pewnego momentu temat ten sprowadza się głównie do niewielkich gestów dotyczących określonego zachowania jednostek, jak oszczędzanie wody czy gaszenie światła. Prawdziwą zieloną rewolucję zauważyć mogliśmy w przeciągu kilkunastu ostatnich lat, gdy na środowisko i działania wpływające na kondycję planety popatrzono z szerszej perspektywy. Rosnąca świadomość zwiększyła zakres społecznej odpowiedzialności i pozwoliła zrozumieć, jak codzienne wybory wpływają na naturę – zarówno w przypadku biznesów, jak i pojedynczych osób.

Coraz lepsza edukacja ekologiczna oraz wrażliwość na problemy klimatyczne bezpośrednio przekładają się na decyzje zakupowe konsumentów. Jeszcze do niedawna sądzono, że podczas nabywania produktów klienci kierują się wyłącznie funkcjonalnością dóbr oraz własnymi emocjami. Obecnie w krajach rozwiniętych zauważyć można wzrost zainteresowania towarami, które wytworzono z poszanowaniem środowiska naturalnego, jak również z przyjaznych, organicznych materiałów. Dzisiejszy konsument to często człowiek bardziej odpowiedzialny, a co więcej – gotowy, by zrezygnować z zakupów, jeżeli kłócą się z wyznawanymi przez niego wartościami.

• Ewolucja i obecne trendy

Ekomarketing, znany jako green marketing, odnosi się do działań, które propagują postawy i zachowania, mające na celu ochronę środowiska. Przyjmuje wiele form i może być stosowany zarówno przez klientów, jak i producentów. Mowa tu o wytwarzaniu towarów, wykorzystywaniu naturalnych surowców, przestrzeganiu zasad zrównoważonego rozwoju czy edukowaniu konsumentów na temat zmian klimatycznych i ich roli w dbaniu o wspólną planetę. Ekomarketing oddziałuje nie tylko na profil działalności firm, ale także ich cele biznesowe – z typowo sprzedażowych zmieniają się w prospołeczne.

Rozwój koncepcji zielonego marketingu jest ściśle związany ze wzrostem świadomości społecznej w zakresie ochrony środowiska. Zwłaszcza w krajach rozwiniętych obserwuje się rosnące zaangażowanie w działania proekologiczne. Do zmian muszą się również dostosować przedsiębiorstwa, ponieważ zainteresowanie problemami planety wpływa na budowanie pozytywnego wizerunku marki.

Wdrażanie ekomarketingu w biznesie

Zmiany w postawach konsumenckich naturalnie pociągnęły za sobą reformy w przedsiębiorstwach. Pragnąc odpowiedzieć na potrzeby współczesnego odbiorcy, wiele podmiotów zdecydowało się wdrożyć zielone praktyki. Ekomarketing to strategia, w której propaguje się inicjatywy związane z ochroną przyrody. Firma decydująca się na jej implementację musi jednak zmienić nie tylko nawyki, ale i myślenie.

W zgodzie z tą koncepcją właściciele firm angażują się w akcje proekologiczne, wprowadzając w życie politykę środowiskową czy serie towarów przyjaznych środowisku, modernizując linie produkcyjne z poszanowaniem interesów planety, jak również edukując odbiorców oraz swój personel. Aby jednak móc nazywać swój biznes ekologicznym, należy zwrócić uwagę na kilka czynników.

Ekoprodukt i ekopakowanie: integracja zrównoważoności w produkty i usługi

Pierwszym aspektem jest rzecz jasna sam produkt. Ten powinien spełnić określone wymagania – proces wytwarzania towarów ekologicznych musi odpowiadać określonym normom jakościowym. Dotyczy to zarówno początkowej fazy produkcji, czyli sposobów pozyskania surowców, jak i późniejszych etapów, w tym magazynowania dóbr i ich dystrybucji.

Nie mniejsze znaczenie ma opakowanie towaru – to jedna z kwestii, która nasuwa się, gdy myślimy o ekologicznym produkcie. Konsumenci coraz więcej uwagi przykładają do tego, w czym znajdują się ich zakupy. Choć część zmian wynika z restrykcji narzuconych odgórnie, wielu właścicieli firm dobrowolnie odchodzi od tworzyw sztucznych, zastępując plastik biodegradowalnymi materiałami.

Wpływ na środowisko

Nie mniejsze znaczenie pod względem ekologii ma sposób, w jaki na co dzień funkcjonuje firma. Szczególny nacisk kładzie się na technologie wykorzystywane w zakładach. Przedsiębiorcy decydujący się na zrównoważony rozwój wybierają odnawialne źródła energii, ograniczają zużycie surowców naturalnych, a także starają się zminimalizować emisję gazów cieplarnianych podczas wytwarzania dóbr. W przypadku biznesów spoza sektora produkcyjnego praktyki na rzecz środowiska polegają między innymi na nawiązywaniu współpracy wyłącznie ze sprawdzonymi podmiotami, wybieraniu elektronicznego obiegu dokumentów czy stawianiu na odpowiednią utylizację odpadów w biurze.

Identyfikacja praktyk przyjaznych dla środowiska

Aby ekomarketing był skuteczny, musi uwzględniać kilka kluczowych elementów. Poza wyżej wymienionymi warto również zastosować influencer marketing, dbając o promocję proekologicznych postaw. Wiele firm nawiązuje współpracę z influencerami, którzy aktywnie działają na rzecz planety, dzięki czemu są realnym wsparciem biznesu. Dobrym rozwiązaniem jest także wykorzystanie siły drzemiącej w social media marketingu. Należy zaplanować odpowiednią komunikację w mediach społecznościowych, by pokazać swoim klientom, w jaki sposób realizowane są proekologiczne inicjatywy.

Zielona edukacja

Choć wdrożenie przyjaznych naturze praktyk to na ogół zjawisko przyjmowane pozytywnie, wśród odbiorców niekiedy znajdują się także sceptycy. W takiej sytuacji zamiast na radykalne zmiany, firmy stawiają na marketing internetowy, edukowanie i drobne gesty na rzecz ekologii. Uczestnictwo w prośrodowiskowych projektach, a także samo ich inicjowanie to powszechna praktyka w przypadku biznesów ukierunkowanych na zielone projekty. Dzięki np. cyklicznym zbiórkom elektrośmieci czy kampaniom w sieci przedsiębiorcy pokazują, że są godnym naśladowania wzorem.

Korzyści z ekomarketingu

Po pierwsze: zaufanie i lojalność konsumentów

Green marketing stanowi skuteczną strategię – dobrze prowadzony, przynosi korzyści planecie, ale też samemu przedsiębiorstwu. Jego pierwsza zaleta to możliwość kreowania pozytywnego wizerunku marki. Rosnąca świadomość konsumentów sprawia, że są oni gotowi zapłacić więcej za dany produkt lub usługę, jeżeli znajduje się w ofercie firmy działającej z poszanowaniem środowiska naturalnego. Poprzez troskę o ekologię wzbudzimy zaufanie klientów, a tym samym zdobędziemy przewagę nad innymi podmiotami działającymi na rynku. Wśród innych walorów należy także wyszczególnić oszczędności w zakładzie lub biurze – myśląc o ochronie przyrody, ograniczamy wytwarzanie odpadów oraz zużycie energii elektrycznej, a co za tym idzie, lepiej gospodarujemy zasobami. Zielone rozwiązania to także zdrowsze warunki pracy.

Pozyskiwanie konsumentów i wzrost sprzedaży to nie jedyna korzyść ekomarketingu. Firma podejmująca się zielonych inicjatyw zaspokaja potrzeby klientów, którzy również troszczą się o dobro planety. Dostrzegają w danej marce solidnego i godnego zaufania partnera oraz utożsamiają się z wartościami prezentowanymi przez biznes. Dzięki temu konsumenci są bardziej lojalni i chętniej wracają do oferowanych produktów lub usług. Realizując strategię zielonego marketingu, przedsiębiorstwa mają okazję nawiązać różnego typu partnerstwa i współprace. W ten sposób trafiają do świadomości szerszego grona odbiorców i docierają do większej liczby potencjalnych klientów.

Jakie zagrożenia może nieść ekomarketing?

Idea świata, w którym każdy dba o interesy planety, choć piękna, nie zawsze okazuje się prawdziwa. Wielu nieuczciwych przedsiębiorców w ekomarketingu zauważa szansę – posługując się sloganami, nakłaniają konsumentów do nabycia dóbr, które z samą ekologią mają niewiele wspólnego. Także niewłaściwa lub nieprzemyślana realizacja strategii wiąże się z ryzykiem oskarżenia o oszustwo, czyli tzw. greenwashing.

Z tego względu realizacja ekopromocji powinna przebiegać kompleksowo – przyjazne przyrodzie musi być nie tylko to, co widać na zewnątrz, czyli np. kampanie reklamowe, ale także procesy odbywające się wewnątrz firmy. Nieszczerość w tym przypadku zostanie szybko zdemaskowana, co negatywnie wpłynie na wiarygodność firmy. Niezwykle istotne okazuje się także dokładne przeanalizowanie własnej działalności – realizując ekomarketing, musimy zastanowić się nad każdym krokiem, roztropnie dobierać podwykonawców i zwracać uwagę na sposób realizacji procesów biznesowych.

Chwilowa moda czy prośrodowiskowa rewolucja?

Choć moda na wszystko co zielone pojawiła się dość nagle, świadomość ekologiczna nabywców nieustannie wzrasta. Konsumenci coraz rzadziej oceniają produkty jedynie przez pryzmat ceny czy użyteczności. Dążąc do zaspokojenia własnych potrzeb, częściej wybierają dobra z myślą o środowisku czy etycznym podejściu. Ekomarketing to więc nie przelotny trend, ale odpowiedź na oczekiwania współczesnego klienta oraz zmiany w postrzeganiu towarów i sposobów ich promocji. Chcąc, aby firma funkcjonowała w zgodzie z naturą, warto podejść do realizacji green marketingu całościowo, skupiając się w szczególności na ciągłym poszerzaniu wiedzy zarówno odbiorców marki, jak i pracowników przedsiębiorstwa.