Kontroler w Zend Framework

| czas czytania: 5 min | Web Design
Projektowanie stron internetowych

Zend Framework jest nowoczesnym narzędziem, silnie zorientowanym obiektowo, które w implementacji bibliotek wykorzystuje obiektowe wzorce projektowe. Zend Framework umożliwia m. in. tworzenie aplikacji w architekturze MVC (Model-Widok-Kontroler).

MVC jest wzorcem projektowym, którego istotą jest oddzielenie warstwy aplikacji od warstwy prezentacji, co realizuje się poprzez podział aplikacji na trzy warstwy:

  • Model – jest częścią aplikacji, która definiuje jej podstawową funkcjonalność. Zazwyczaj jest to logika biznesowa aplikacji oraz procedury dostępu do bazy danych.
  • Widok – definiuje interfejs aplikacji, który jest prezentowany użytkownikowi. Zazwyczaj kontroler przekazuje dane do widoku, który następnie przedstawia je w określonym formacie. Przykładowo strona internetowa zbudowana w oparciu o ten wzorzec projektowy zawiera w widoku znaczniki HTML, podczas gdy widok kanału RSS jest dokumentem XML o ściśle określonym formacie.
  • Kontroler – stanowi warstwę spajającą ze sobą pozostałe warstwy aplikacji. W typowej aplikacji kontroler wykonuje działania na modelu (np. dodawanie, edycję oraz usuwanie), ustala na podstawie żądania HTTP widok do wyświetlenia oraz przekazuje do niego dane pobrane poprzez model danych.

Zend Framework

W Zend Framework implementacja kontrolera jest zbiorem klas i interfejsów programistycznych wzajemnie ze sobą powiązanych. Niniejszy artykuł charakteryzuje poszczególne elementy tworzące kontroler w Zend Framework:

 

  • Zend_Controller_Front – implementuje wzorzec projektowy FrontController, w którym wszystkie żądania HTTP odebrane przez serwer WWW przechodzą przez dokładnie jeden obiekt. Takie rozwiązanie zapobiega powielaniu kodu. Jest głównym komponentem kontrolera, który w trakcie działania tworzy instancje pozostałych elementów tworzących kontroler oraz przekazuje do nich sterowanie. Po przekazaniu żądania do aplikacji Zend_Controller_Front ustala wykonawcę akcji (Zend_Controller_Action), do którego następnie deleguje żądanie.
  • Zend_Controller_Request_Abstract – obiekt żądania, reprezentuje środowisko dla żądania, udostępnia interfejs innym obiektom do ustawiania i pobierania nazwy kontrolera i akcji oraz opcjonalnych parametrów żądania. Domyślnie wykorzystywany jest Zend_Controller_Request_Http, który stanowi środowisko dla żądania HTTP.
  • Zend_Controller_Router_Interface – komponent przeznaczony do definiowania adresów aplikacji. Wykorzystywany podczas routingu do ustalenia nazwy kontrolera i jego akcji, do których zostanie przekazane sterowanie. Po zakończeniu routingu nazwa kontrolera i akcji oraz opcjonalne parametry żądania są ustawiane w obiekcie żądania. Domyślnym routerem w Zend Framework jest Zend_Controller_Router_Rewrite. Przykładowo adres domain. com/article/edit/id/10 zostanie zdekomponowany przez wspomniany router w następujący sposób: nazwa kontrolera – article, nazwa akcji – edit, parametr id o wartości 10.

Zend Framework

  • Zend_Controller_Dispatcher_Interface – komponent, którego celem jest ustalenie pliku kontrolera, nazwy klasy kontrolera oraz jego metody (akcji) do wywołania. Komponent ten korzysta z informacji zawartych w obiekcie żądania. Domyślnie w tym procesie framework korzysta z klasy Zend_Controller_Dispatcher_Standard. Przykładowo dla kontrolera article i akcji edit nazwa klasy kontrolera i jego metody (akcji) będą miały odpowiednio postać: ArticleController oraz editAction.
  • Zend_Controller_Action – komponent stanowiący wykonawcę akcji, miejsce w aplikacji, gdzie kontroler wchodzi w interakcje z pozostałymi warstwami aplikacji: modelem i widokiem. Każdy kontroler jest pojedynczą klasą dziedziczącą po klasie Zend_Controller_Action i zawiera definicję przynajmniej jednej akcji.
  • Zend_Controller_Response_Abstract – obiekt odpowiedzi, reprezentuje środowisko dla odpowiedzi, pobiera i zwraca odpowiedź z Zend_Controller_Action. Domyślnie wykorzystywanym obiektem odpowiedzi w aplikacjach internetowych jest Zend_Controller_Response_Http przechowujący nagłówki HTTP i treść, które są ostatecznie odbierane np. przez przeglądarkę internetową.

Podsumowując, pomiędzy odebraniem przez serwer żądania HTTP a wysłaniem odpowiedzi ma miejsce szereg czynności wykonywanych przez powyżej opisane komponenty. Zend_Controller_Front po otrzymaniu żądania ustala na podstawie obiektu Zend_Controller_Router_Rewrite wykonawcę akcji – nazwę kontrolera i jego akcji.

Informacja ta jest następnie przekazywana do obiektu Zend_Controller_Dispatcher_Standard, który wywołuje odpowiednią akcję kontrolera. Po wykonaniu akcji sterowanie wraca do obiektu Zend_Controller_Front.

Ostatnie artykuły